Các khoản bảo hiểm cho NLĐ và mức đóng thuế thu nhập cá nhân

Khi làm việc và nhận thu nhập tại Việt Nam, người lao động (NLĐ) phải tuân theo các quy định về bảo hiểm (BH) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Việc nắm rõ các khoản bảo hiểm cũng như cách tính thuế TNCN không chỉ giúp NLĐ hiểu rõ quyền lợi của mình mà còn đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ tài chính đúng và hợp pháp. Hãy cùng dịch vụ kế toán 3MGROUP tìm hiểu chi tiết nhé.

1/ Các khoản Bảo hiểm bắt buộc

Ở Việt Nam, các khoản bảo hiểm mà NLĐ và người sử dụng lao động (NSDLĐ) phải đóng bắt buộc bao gồm:

1.1/ Bảo hiểm xã hội (BHXH)

Bảo hiểm xã hội là khoản đóng giúp đảm bảo quyền lợi cho NLĐ khi gặp phải những rủi ro như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, và chế độ hưu trí. Hiện tại, mức đóng BHXH được chia thành hai phần:

• NLĐ đóng: 8% lương cơ bản.
• NSDLĐ đóng: 17,5% lương cơ bản.

1.2/ Bảo hiểm y tế (BHYT)

BHYT nhằm mục đích bảo vệ sức khỏe NLĐ, giúp họ chi trả chi phí khám chữa bệnh khi ốm đau hoặc tai nạn. Mức đóng BHYT cũng được chia thành hai phần:

• NLĐ đóng: 1,5% lương cơ bản.
• NSDLĐ đóng: 3% lương cơ bản.

1.3/ Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN)

BHTN giúp hỗ trợ NLĐ khi họ mất việc, trong thời gian tìm kiếm việc làm mới. Mức đóng BHTN được quy định như sau:

• NLĐ đóng: 1% lương cơ bản.
• NSDLĐ đóng: 1% lương cơ bản.

2/ Tổng hợp các khoản đóng Bảo hiểm

Như vậy, tổng cộng các khoản đóng bảo hiểm mà NLĐ và NSDLĐ phải đóng sẽ chiếm một phần nhất định của thu nhập hàng tháng. Dưới đây là bảng tổng hợp mức đóng BH cho cả hai bên:

Những khoản đóng BH này sẽ được trích từ lương hàng tháng của NLĐ và phần đóng góp của NSDLĐ. Số tiền này không chỉ giúp NLĐ hưởng các chế độ bảo hiểm mà còn là cơ sở để xác định số thuế thu nhập cá nhân phải nộp.

3/ Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)

Thuế TNCN được áp dụng dựa trên thu nhập chịu thuế của NLĐ, tức là thu nhập sau khi đã trừ các khoản được miễn thuế và các khoản đóng BH bắt buộc. Theo quy định, thu nhập chịu thuế bao gồm các khoản tiền lương, tiền công, tiền thưởng và các khoản thu nhập khác từ việc làm.

3.1/ Mức giảm trừ gia cảnh

Mức giảm trừ gia cảnh là khoản giảm trừ trước khi tính thuế TNCN, nhằm hỗ trợ NLĐ có mức thu nhập thấp hơn ngưỡng chịu thuế. Cụ thể:

• Giảm trừ cho bản thân: 11 triệu đồng/tháng.
• Giảm trừ cho người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng/người/tháng.

Ví dụ: Nếu NLĐ có thu nhập hàng tháng là 20 triệu đồng và có 1 người phụ thuộc, mức giảm trừ gia cảnh sẽ là 11 triệu đồng (cho bản thân) + 4,4 triệu đồng (cho người phụ thuộc), tổng cộng là 15,4 triệu đồng. Thu nhập chịu thuế sẽ là 20 triệu – 15,4 triệu = 4,6 triệu đồng.

3.2/ Biểu thuế lũy tiến từng phần

Việt Nam áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần cho thuế TNCN, nghĩa là thu nhập càng cao, tỷ lệ thuế phải đóng càng lớn. Biểu thuế lũy tiến hiện hành có 7 bậc, với các mức thuế suất như sau:

3.3/ Cách tính thuế TNCN

Để hiểu rõ hơn, hãy xem xét một ví dụ tính thuế TNCN:

Ví dụ: NLĐ có thu nhập 30 triệu đồng/tháng, đã đóng các khoản BH (BHXH, BHYT, BHTN), và có 1 người phụ thuộc.

Bước 1: Tính thu nhập sau khi trừ BH Tổng các khoản đóng BH = 30 triệu x 10,5% = 3,15 triệu. Thu nhập sau khi trừ BH = 30 triệu – 3,15 triệu = 26,85 triệu.

Bước 2: Giảm trừ gia cảnh Giảm trừ gia cảnh = 11 triệu (cho bản thân) + 4,4 triệu (cho người phụ thuộc) = 15,4 triệu. Thu nhập chịu thuế = 26,85 triệu – 15,4 triệu = 11,45 triệu.

Bước 3: Tính thuế TNCN Thu nhập chịu thuế 11,45 triệu thuộc bậc 3 của biểu thuế. Cách tính thuế lũy tiến từng phần:

• 5 triệu đầu tiên chịu thuế 5%: 5 triệu x 5% = 250 nghìn.
• 5 triệu tiếp theo chịu thuế 10%: 5 triệu x 10% = 500 nghìn.
• Phần còn lại (1,45 triệu) chịu thuế 15%: 1,45 triệu x 15% = 217,5 nghìn.
• Tổng thuế TNCN phải nộp = 250 nghìn + 500 nghìn + 217,5 nghìn = 967,5 nghìn đồng.

4/ Những lưu ý khi tính bảo hiểm và thuế TNCN

Khi tính bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân (TNCN), người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) nên chú ý các điểm sau:

1. Cập nhật thường xuyên các chính sách mới: Chính sách thuế và bảo hiểm có thể thay đổi theo thời gian. NLĐ và NSDLĐ nên theo dõi sát các thông tư, nghị định mới nhất để đảm bảo thực hiện đúng quy định và bảo vệ quyền lợi của mình.
2. Giảm trừ đúng đối tượng người phụ thuộc: NLĐ cần kê khai đầy đủ và chính xác số lượng người phụ thuộc để được giảm trừ hợp lý. Mỗi người phụ thuộc sẽ giúp giảm bớt số thuế phải nộp, nhưng cần lưu ý kê khai chính xác và có giấy tờ chứng minh hợp lệ.
3. Tính đúng các khoản đóng bảo hiểm: Mức đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp được quy định cụ thể, dựa trên mức lương cơ bản của NLĐ. NSDLĐ cần đảm bảo mức đóng phù hợp, không thấp hơn quy định, và cập nhật nếu có thay đổi về mức lương hoặc chính sách.
4. Phân biệt các khoản thu nhập chịu thuế và không chịu thuế: NLĐ có nhiều nguồn thu nhập khác nhau, như lương, phụ cấp, thưởng… Cần phân loại rõ các khoản nào chịu thuế, khoản nào miễn thuế để tránh bị tính thuế sai, đảm bảo đúng nghĩa vụ thuế mà vẫn bảo vệ quyền lợi của mình.
5. Quản lý chứng từ và hồ sơ liên quan: Để tránh rủi ro về pháp lý hoặc khi kiểm tra thuế, NLĐ và NSDLĐ nên lưu giữ đầy đủ các hồ sơ chứng từ liên quan đến thuế và bảo hiểm, bao gồm giấy tờ kê khai người phụ thuộc, chứng từ đóng bảo hiểm, các bản sao kê thu nhập, v.v.
6. Đảm bảo đúng thời hạn kê khai và nộp thuế: Cần nộp đúng hạn các loại bảo hiểm và thuế TNCN để tránh các khoản phạt phát sinh. Thời hạn kê khai thường là theo tháng hoặc quý, tùy thuộc vào quy định hiện hành.
7. Kiểm tra mức giảm trừ gia cảnh: Theo quy định hiện hành, mức giảm trừ gia cảnh có thể điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng, nên cần đảm bảo đang áp dụng đúng mức giảm trừ mới nhất.

Hiểu rõ về các khoản đóng BH và cách tính thuế TNCN là điều cần thiết để tối ưu hóa quyền lợi và nghĩa vụ tài chính của mỗi NLĐ. Thông qua việc nắm vững các quy định này, NLĐ không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân mà còn đảm bảo tuân thủ đúng các quy định pháp luật hiện hành.

Hãy liên hệ ngay đến Dịch vụ kế toán – Đại lý thuế 3MGROUP để chúng tôi có thể tư vấn cho bạn tốt nhất về dịch vụ tính lương, bảo hiểm, dịch vụ tính thuế cho doanh nghiệp bạn nhé.

Đăng ký nhận tư vấn ngay